Đối với công nghệ nhân giống hữu tính bằng gieo hạt, cây mai con lớn lên sau này sẽ có bộ rễ đẹp, nhưng lúc ra hoa sẽ không được đẹp như cây mẹ. Còn chiết cành thì hình ảnh hoa mai ngày tết chiết ra hoa sẽ y như cây mẹ và nhánh chiết cũng được hơi to, nhưng ko có bộ rễ đẹp.
ví như nhánh chiết mọc sát đất, thì cũng sử dụng dao cắt bỏ một khoanh vỏ rồi kéo nhánh xuống chôn dưới đất và đóng một cây móc để giữ nhánh chặt, cắm thêm một cây nọc giữ phần ngọn đừng cho lay động. Và cứ để yên ổn như vậy, tưới ẩm hàng ngày, vài ba tháng sau, xới đất nhẹ xem rễ, nếu rễ mọc mạnh thì cưa cắt đem trồng.
1. Thời khắc chiết cành
thời điểm chiết cành nên chọn vào đầu mùa mưa. Và nên chọn khi cây mai sắp hết pha động (lúc lá đã xanh đậm nhưng chưa già). Vì khi này còn lột vỏ cành mai được.
Vậy lúc lá nó đang còn non (pha động) rất dễ lột, tại sao không chiết? Tuy dễ lột, nhưng nó cũng dễ liền da (do nhựa xuống nhiều) làm nó khó ra rễ. Mặt khác, phần lá non sẽ ngã sang màu vàng và lúc đem trồng nó rất yếu.
2. Chọn cành
Cũng như chọn cành để giâm, cành chúng ta ý định chiết là những cành ở vị trí từ ½ cây trở lên và phía có đa dạng ánh sáng.
- Độ lớn: không nên chọn cành chiết quá to. Chỉ nên chọn những đoạn cành phía ngoài cùng, ví như có phân nhánh càng tốt. Thường những đoạn cành này lớn khoảng bằng cỡ chiết đũa ăn cơm (nhưng phải có ít nhất khoảng 15 lá còn tốt).
- Độ dài: Độ dài đoạn cành chiết khoảng 20 - 30 cm (hai đến ba tấc). Ví như cành dài quá và lá quá nhiều, sẽ xuống nhựa làm liền da (cành chiết không ra rễ được).
Tâm lý chung là, người ta muốn chiết cành lớn và dài, để khi đem ra trồng trong một thời gian ngắn, sẽ có một cây mai to. Tuy vậy, lớn thì có lớn nhưng mau lớn thì ko. Vì khi được cắt rời khỏi thân mẹ, bộ rễ ít ỏi kia chưa đủ sức lo cho cái cành “quá khổ” đó được, làm cây mất sức, và với cây mai lúc đã mất sức, việc nghỉ dưỡng đòi hỏi rộng rãi thời gian, công sức.
3. Phương pháp chiết cành và chăm nom
1) Khoanh và tách vỏ
Trên đoạn cành vừa nêu, chúng ta chọn vị trí có phân nhánh (chỏng 3), sử dụng dao bén cắt đứt lớp vỏ chung quanh quéo một vòng phía trên và một vòng phía dưới. Sau đó, rạch một đường dọc nằm trong hai điểm trên và tách vỏ ra (không nên để sót lại một tí da “vỏ” nào hết).
Chiều dài trong khoảng vết cắt khoanh tròn ở phía trên và phía dưới khoảng hai - hai,5 lần so với các con phố kính cành tại điểm lột vỏ.
Sau khi tách vỏ ra, chúng ta nên để khoảng 1 - hai tiếng (tùy theo tình hình trong ngày). Mục đích để cho lớp nhựa giữa phần gỗ và vỏ khô lại. Sau ấy, có thể dùng loại thuốc thúc đẩy ra rễ Viprom bôi vào vết cắt phía trên. Cũng có thể nhúng nguyên liệu bó bầu chiết rồi bó vào mà không cần bôi ở trên.
2) vật liệu bó bầu chiết
nguyên liệu để bó cành chiết có tương đối đa dạng, cách trộn đất trồng mai gồm đất mùn xốp, xơ dừa khô, rễ lục bình,… bó vào giữ ẩm để rễ sau này có chỗ bám vào là được. Nhưng dễ thao tác, hoàn hảo cao người ta thường dùng một trong 2 loại sau:
+ Rễ lục bình
Rễ lục bình được lấy ở phần cuối (rất mịn). Sau đó rửa sạch bùn rồi đem phơi thật khô. Lúc đem ra bó vào cành thì nhúng nước cho ướt đều và vắt cho ráo nước rồi mới bó. Ví như rễ lục bình có dính phèn sắt (màu vàng) thì nên đem ngâm vào nước vôi (khoảng 1kg vôi + 30 lít nước), lắng lấy phần nước trong, thời kì ngâm khoảng 1 - hai giờ rồi vắt ráo đem phơi khô.
Khối lượng bầu chiết bạn không nên quá lớn. Ví như cành chiết có trục đường kính khoảng bằng chiếc đũa ăn cơm thì bầu chiết có đường kính khoảng 5cm và độ dài khoảng 5cm. Trong khoảng kích cỡ này, suy ra nếu cành nhỏ hơn thì bầu chiết nhỏ bớt lại và bầu chiết cũng to hơn nếu như cành to hơn.
vì sao phải có một mức chuẩn khá như vậy? Vì nhỏ quá bầu chiết sẽ ko đủ chỗ cho rễ bám và lớn quá thì có lúc nó bị dư độ ẩm làm hư rễ.
+ Xơ dừa khô
Xơ dừa khô được lấy ở phần gần cuống trái dừa, vì chỗ này xơ sẽ mềm và mịn. Xơ dừa được xé tơi ra và ngâm nước vôi như tình trạng ngâm rễ lục bình để tẩy bớt chất chát.
Sau ấy, phơi thật khô và lúc bó vào cành chiết làm giống như rễ lục bình.
Sau lúc quấn rễ lục bình hay xơ dừa khô vào cành chiết, chúng ta sử dụng nylon trong suốt quấn nói quanh nói quẩn bầu chiết và cột kín ở hai đầu. Lưu ý khi cột đầu phải chặt, làm sao cho bầu chiết ko bị xoay khi cành chuyển động, bao nylon kín giữ ẩm tốt cho bầu. Vì cột lỏng lẻo thì lúc bầu chiết xoay sẽ làm hư rễ.
3) Cắt cành chiết và ươm sau khi ra rễ
Chiết và cắt cành chiết sau khi mai ra rễ
- Cắt cành chiết:
Do bầu chiết được bao loanh quanh bằng nylon trong suốt, nên chúng ta đều đặn Quan sát, lúc nào thấy rễ đã ngã sang màu hơi vàng là cắt bầu chiết khỏi thân cây mẹ.
Sau lúc cắt xong, chúng ta nên cắt bỏ bớt khoảng 1/3 chiều dài của cành chiết để giúp nó cân bằng lại mà mọc mạnh. Giả dụ phần còn lại có lá quá phổ thông thì cũng nên tỉa bỏ bớt vài lá. Vì lá phổ biến sẽ thoát nước đa dạng, trong khi đó bộ rễ còn ít chưa đủ sức sản xuất nước…
trong thời gian bầu chiết còn như trên cây, nếu bầu chiết bị khô thì dùng ống kim tiêm bơm nước vào để tăng cường độ ẩm. Vị trí bơm vào ở phía dưới cộng của bầu chiết. Và có một vài trường hợp bầu chiết bị liền da không ra rễ được thì mở bầu ra làm lại trong khoảng đầu.
>>>Xem thêm: phôi mai vàng là gì? Nơi bán phôi mai vàng tốt nhất
- Ươm cành chiết:
lúc toá bầu, nên ngâm bầu trong nước khoảng 40phút, cho rễ hút no nước, rồi mới tháo bao nylon ra trồng, như thế cây chiết sẽ không mất sức, sống mạnh hơn.
Chúng ta sử dụng chậu hoặc túi nylon có kích cỡ to hơn chậu giâm cành khoảng 1,5 lần. Hoặc đem trồng hay giâm vào giỏ tre.
Riêng chất trồng thì trộn 1 phần trấu + 2 phần tro trấu hoặc 1 phần tro trấu + 1 phần bột vỏ dừa khô.
toá dây và lớp nylon ra khỏi bầu chiết và đặt cành chiết vào chậu (chú ý không được vùi gốc sâu khỏi cổ rễ cành chiết).
Cắm một cây nọc cho cứng, cột chặt nhánh mai đừng để lay động cây sẽ chết.
Che nắng hay để vào chỗ râm mát 10 - 15 ngày, chỉ tưới nước vừa đủ ẩm. Khi cây chiết sống mạnh đem trong khoảng từ ra nắng, để cây quang đãng hợp tốt tươi hơn.
Các phần khác như: săn sóc, sang chậu,..giống như giâm cành
Ngoài cách chiết như trên, chúng ta có thể chiết bằng cách sau đây mà kết quả cũng tốt. Cách này, còn gọi là chiết treo.
Chúng ta chọn bất kỳ cành mai nào cũng được, miễn nó có vị trí vàng cho thao tác là được. Trước khi muốn chiết cành nào thì nên cuốn cho nó hơi cong ngay điểm chúng ta ý định là gốc sau này. Và chúng ta cứ để cho điểm đấy ổn định khoảng 10 - 15 ngày (khi uốn nên chọn pha động).
khi nó đã dài lâu chúng ta sử dụng dao bén cắt bớt 1/3 hoặc 1/2 tại điểm uốn (phía dưới). Sau đấy để khô vài tiếng đồng hồ rồi ấn vào chậu treo và cột chặt vào. Chỉ mất khoảng treo, chúng ta cứ tưới vào chậu để giữ ẩm liên tiếp. Khoảng 2 tháng sau, chúng ta xới nhẹ để xem rễ ra phổ quát trong chậu chưa. Và nếu đã có rễ đa dạng thì cắt cành chiết rời khỏi cây mẹ. Lưu ý trước khi cắt nên tỉa bớt cành và lá như cách chiết thông thường.